Griep, Covid of een hardnekkig verkoudheidsvirus: zodra virussen circuleren, verspreiden ze zich razendsnel. Toch valt het op dat niet iedereen op dezelfde manier op een virale infectie reageert. Waar de één na enkele dagen weer fit is, blijft de ander wekenlang sukkelen met vermoeidheid of terugkerende klachten.
Bij Topsportadvies kijken we verder dan het virus alleen. We kijken naar de 'gastheer': hoe staat het met jouw interne balans en herstelcapaciteit? Osteopaat Thorbjörn De Brul legt hier al beknopt uit wat je zelf kan doen om je natuurlijke weerstand te optimaliseren of sneller te herstellen als een virus je toch te pakken heeft.
Een virale infectie is het natuurlijke proces dat ontstaat wanneer een virus je lichaam binnendringt en zich daar begint te verspreiden. Omdat virussen microscopisch kleine deeltjes zijn die niet zelfstandig kunnen overleven, 'gijzelen' ze jouw gezonde lichaamscellen om zich daarna razendsnel te vermenigvuldigen.
Zodra je immuunsysteem de indringers (antigenen) herkent, treedt er een verdedigingsmechanisme in werking, dat je opmerkt aan ontstekingssignalen. Die infectie is dus het bewijs dat je lichaam in vechtmodus is.
- Koorts: want hogere lichaamstemperatuur remt de vermenigvuldiging van het virus af
- Spierpijn en vermoeidheid: signalen dat je lichaam energie kanaliseert naar specifieke lichaamsdelen, zijnde de frontlinie
- Slijmproductie: stimulatie van het afvoermechanisme om virusdeeltjes via slijmen uit het lichaam te verdrijven
Hoe vlot je door een virale infectie heen fietst, hangt niet af van de kracht van het virus zelf, wel van de fysiologische staat van de gastheer. Je natuurlijke weerstand – de manier waarop je lichaam zichzelf beschermt, herstelt en in balans houdt – bepaalt dus het tempo. Een sterke weerstand bouw je uiteraard niet op met één supplement of wondermiddel. Ze ontstaat uit een gebalanceerd samenspel van evenwicht, circulatie, rust en veerkracht.
De uitdaging voor je lichaam
Hoe beter de doorstroming van bloed en lymfe, hoe sneller je natuurlijke immuuncellen ter plaatse zijn om te “vechten” en afvalstoffen af te voeren. Hier speelt het lymfestelsel een cruciale rol. In tegenstelling tot het bloed, heeft lymfevocht geen centrale pomp zoals het hart; het is afhankelijk van beweging en ademhaling.
Als er blokkades zijn in de borstkas, rug of het bekken, wordt deze doorstroming subtiel verstoord. Omgekeerd: een lichaam dat mechanisch vrij kan bewegen, ondersteunt de eigen herstelprocessen en remt ontstekingen op natuurlijke wijze af.
Natuurlijke defensiemechanismen
Slijmvliezen als eerste verdedigingslinie
Virussen die ons lichaam willen binnendringen moeten eerst enkele obstakels overwinnen. Dat zijn bijvoorbeeld de huid en de slijmvliesoppervlakken (mucosa) in de mond, neus, luchtwegen, maagdarmkanaal, urinewegen en ogen. Het microbioom – de flora in darmen, huid en slijmvliesoppervlakken – regelt de productie en sterkte van deze natuurlijke barrières. Het microbioom in topvorm houden (o.a. via gezonde voeding en een gezonde vitamine A en vitamine D balans) is daarom een topprioriteit in het voorkomen van virale infecties!
meer over de wisselwerking tussen virussen en gezonde voeding
De darm-immuun-as: 80% van je defensie
Een groot deel van je immuunsysteem bevindt zich in de darmen en organen. Een goede viscerale beweeglijkheid (beweeglijke organen dus) is essentieel voor de doorbloeding van de darmen en de aanmaak van immuuncellen. Als de buikregio onder spanning staat — bijvoorbeeld door stress of slechte voeding — ondermijnt dit je volledige weerstand.
Topsportadvies tips:
- eet gezond en vermijd industrieel overbewerkte voeding die je spijsvertering onder druk zet
- vermijd chronische stress, want cortisol (het stresshormoon) onderdrukt wel ontstekingen, maar doet dit slechts acuut en tijdelijk. Bij langdurige stress krijg je net een omgekeerd effect. De aanmaak van immuuncellen wordt onderdrukt én de resterende immuuncellen worden op hun beurt zelf immuun voor cortisolprikkels met langdurige immuunresistentie tot gevolg. Chronische stress is ook een energievreter en je lichaam heeft net elk beetje energie nodig om tegen virussen te vechten en te herstellen.
De ademhaling als mechanische pomp
Een rustige, diepe ademhaling doet meer dan alleen ontspannen. Het ritmisch bewegen van het middenrif creëert een pompwerking in de borst- en buikholte. Dit stimuleert de circulatie van bloed en lymfe, waardoor immuuncellen zich vlotter door het lichaam verplaatsen.
Bovendien activeert een diepe ademhaling de Nervus Vagus. Deze zenuw is de hoofdschakelaar van het parasympathische zenuwstelsel, oftewel de 'herstelmodus'. In deze modus maakt je lichaam energie vrij voor de afweer, in plaats van die te verspillen aan het compenseren van stressreacties.
Topsportadvies tips:
- Leg je hand op je buik en voel hoe je adem beweegt. Een eenvoudige manier om spanning in je borst of middenrif te herkennen en tijdig in te grijpen
- Probeer yoga, meditatie of mindfulness – technieken die de ademhaling verdiepen en het zenuwstelsel sneller tot rust brengen
- Maak 5 minuten per dag vrij om bewust te ademen met de 4-7-8 techniek: Adem 4 seconden in door de neus, houd 7 seconden vast en adem 8 seconden krachtig uit door de mond.
Jouw langetermijnstrategie voor een sterker immuunsysteem
Je totale levensstijl speelt een fundamentele rol in de slagkracht, de snelheid en het herstelvermogen van je natuurlijke weerstand. Kleine ingrepen maken daarbij een groot verschil!
- Voldoende slaap: Lichamelijke herstelprocessen gebeuren voornamelijk 's nachts.
- Voeding: Gezonde voeding bevat de nodige bouwstenen (vitamines en mineralen) voor je afweersysteem. Waar nodig kan je aanvullen met voedingssupplementen, maar laat je wel professioneel adviseren!
- Hydratatie: Water is het transportmiddel voor alle fysiologische processen.
- Beweging: Regelmatige en matige beweging stimuleert de lymfeprocessen en ademhaling zonder het lichaam uit te putten.
Belangrijk voor sporters: Ziek geweest? Loop dan niet te hard van stapel. Te vroeg intensief sporten na een virale infectie kan een enorme tol eisen van je hart en zenuwstelsel. Gun je lichaam de tijd om volledig te herstellen voordat je de trainingsintensiteit weer opvoert.
Op tijd naar de osteopaat
Elke blokkade in je lichaam – hoe klein ook – vormt een hindernis voor je natuurlijke afweerprocessen. Ook zijn kleine kwaaltjes vaak een signaal van een veel groter probleem. En zwakke plekken werken nieuwe, grotere en chronische blessures in de hand.
Redenen genoeg voor een causopractisch onderzoek, waarbij dieperliggende oorzaken van fysieke klachten onderzocht worden. Pas als de échte boosdoeners geïdentificeerd zijn, is een gerichte aanpak mogelijk.
Ook osteopathie is een goed idee. De osteopaat bekijkt eerst hoe jouw lichaam functioneert als geheel – met aandacht voor ademhaling, houding, spanning en circulatie. Met manuele technieken worden daarna blokkades vrijgemaakt en specifieke punten gestimuleerd om de natuurlijke herstelprocessen te bevorderen.
- Bevorderen van de mechaniek: Losmaken van blokkades, bijvoorbeeld in de ribbenkast en het middenrif voor een optimale ademhaling
- Verbeteren van de circulatie: Stimuleren van lymfedrainage en bloedtoevoer naar vitale organen
- Balans in het zenuwstelsel: Het lichaam helpen de switch te maken van 'spanning' naar 'herstel'.
Opgelet: een osteopaat is een paramedicus, geen arts. Raadpleeg steeds je huisarts bij ernstige of acute klachten voor een correcte medische diagnose!
Conclusie: denk vooruit!
Voorkomen is beter dan genezen. Een sterk immuunsysteem voorkomt ziektes of een virale infectie niet, maar laat je lichaam wel sneller en efficiënter reageren op schadelijke indringers. Hoe beter jij jouw immuniteit ondersteunt, hoe kleiner de kans op terugkerende verkoudheden, langdurige vermoeidheid of ontstekingen die blijven aanslepen.
Door nu al aandacht te besteden aan factoren zoals slaap, voeding, ademhaling, stressbalans en lichaamsbeweging, geef je je lichaam de nodige tools om zichzelf te beschermen. Wie voldoende rust neemt, gezond eet en lichaam en geest in balans houdt, herstelt meestal sneller.
Benieuwd hoe je jouw weerstand nog sterker maakt?
Bij gediplomeerd osteopaat Thorbjörn De Brul krijg je persoonlijk advies op maat.
